Yeni Bir Kavram: Metaverse
Kripto paralar, coinler, tokenler, NFT’ler, yeni yazılımlar ve özellikle son zamanlarda da Metaverse kavramı karşımıza oldukça sıkça çıkmaya başladı. Peki ya nedir Metaverse?
Dijital mecradan bildiğimiz Metaverse, birden fazla sanal dünyayı bir araya getiren kalıcı, çevrimiçi, 3D bir dünya konseptidir. "Sanal dünya ortamı" olarak tanımlanan Metaverse evrenine girenler, sanal gerçeklik (VR) veya artırılmış gerçeklik (AR) cihazları üzerinden gerçekçi bir dijital alanda saatlerce vakit geçirebiliyor, diğer oyuncularla da sanal etkileşime girebiliyor.
Metaverse kavramını son zamanlarda sıkça duyuyoruz. Metaverse kavramının bu kadar popüler olmasının başlıca sebebi, birçok teknoloji şirketinin Metaverse alanında öncü olması ve bu teknolojiyi internetin geleceği olarak görmesidir. Facebook, Epic Games, Microsoft, Sony Electronics gibi önde gelen teknoloji şirketleri, internetin Metaverse ile farklı bir boyut kazanacağına inanıyor. Örneğin, Epic Games 2021 yılı başında sadece Metaverse alanındaki çalışmalar için 1 milyar dolara yakın yatırım aldı. Bu sebeple de şirketler, bu geleceğin merkezinde yer alabilmek için atılımlar gerçekleştiriyor.
Aslında Metaverse, yeni bir kavram değildir. İlk olarak bilimkurgu yazarı Neal Stephenson'ın 1992 tarihli "Snow Crash" isimli distopik bilimkurgu romanında ifade edilmiş olsa da, konsept olarak ilk kez William Gibson'ın 1984'te yayımladığı bilimkurgu romanı "Neuromancer"da "siber uzay" olarak tanımlanmıştır. COVID-19 pandemisiyle de beraber Metaverse son zamanlarda çok popüler hale gelmiştir. Hatırlarsanız, pandemide tüm iş hayatımızı, eğitimimizi ve daha birçok çalışmamızı evlerimizden, dijital ortamlardan yürütmeye başladık. Bu sebeple de Metaverse gibi bir alternatif evren fikri bizlere, gerçekleşebilmesi daha mümkün gelmeye başladı. Hatta dev teknoloji şirketleri haricinde küçük yatırımcılar da bu platformda yerlerini aldılar.
Metaverse tam anlamıyla hayata geçmiş değil ama bazı platformlar metaverse benzeri öğeler içeriyor. Metaverse en yakın deneyim şu anda video oyunları tarafından sunulmaktadır. Geliştiriciler, oyun içi etkinliklere ev sahipliği yaparak ve sanal ekonomiler yaratarak oyun kavramının sınırlarını genişletmiştir.
NFT'ler, blockchain oyunları ve kripto ödemeleri artık yalnızca kripto meraklılarıyla sınırlı değildir. Gelişmekte olan bir meta evren dahilinde artık bunların hepsine kolayca erişmek mümkündür.
Son zamanlarda hayatımızda daha çok yer kapsayan kripto paralar da metaverse için çok elverişli bir ortam olabilir. Kripto paralar, token’lar, NFT’ler bir dijital ekonomi ortamının yaratılmasına yardımcı oluyor. Meta evren, Trust Wallet ve MetaMask gibi kripto cüzdanlarının kullanımından da fayda sağlayabilir. Ayrıca, yani blok halka açık blok olarak da bilinen işlem kayıtlarını, eşler arası düğümler aracılığıyla birbirine bağlanan bir ağda “zincir” olarak bilinen çeşitli veri tabanlarında saklayan bir yapı olan blockchain teknolojisi şeffaf ve güvenilir yönetişim sistemleri sunabilir. Metaverse benzeri blockchain uygulamaları halihazırda mevcuttur ve insanlara geçinmelerine imkan tanıyacak gelirler sunmaktadır.
Metaverse aynı zamanda birçok oyunda da yer almaktadır.Axie Infinity, Decentraland, Sandbox, Illuvium, Chain of Alliance, My Neighbor Alice, Krystopia, Alien Worlds ve birçok oyun daha metaverse oyunları arasında örnek gösterilebilir.
Meta evren, oyunları ya da sosyal medyayı desteklemenin yanında ekonomileri, dijital kimliği, merkeziyetsiz yönetişimi ve diğer uygulamaları da bir araya getirecektir. Bugün bile değerli eşyaların ve para birimlerinin mülkiyeti ve kullanıcılar tarafından yaratılması birleşik, tek bir meta evrenin geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
Özellikle 5G teknolojisinin devreye alınması, AR/VR donanım ve içeriklerinin yaygınlaşmasıyle beraber Metaverse kavramı yakın bir gelecekte sadece araştıranların öğrendikleri değil,herkesin günlük yaşamında da kullandığı hayatımızdaki bir parça olacak.
Yazar: Zeynep Kılıç
Kaynak:
https://academy.binance.com/tr/articles/what-is-the-metaverse
https://sks.uskudar.edu.tr/blog/metaverse-nedir.
https://webrazzi.com/2021/11/07/metaverse-nedir-ve-neden-gelecekte-internetin-yerini-alacak/